شهر مردان

ماشین را از سر کوچه بردند. بعد از همه جور خرج بی خود و اجباری، باید بروم سر کلاس 20 دقیقه ای آموزش مقررات رانندگی در ستاد ترخیص خودرو بشینم تا برگه ترخیص ماشین مهر نهایی بخورد.

از حدود 100 نفر، فقط سه تا از ما زن هستیم. یکی که ماشینش زیر پای جوانکش بوده است ولی چون ماشین به نام مادر است، مجبور است سر کلاس بنشیند. یکی دیگر که تو خیابان مولوی رفته بوده خرید. خودش می گوید زیر تابلوی پارک ممنوع گذاشته و ماشین او را هم بردند. بقیه همه مرد. از هر تیپ و موقعیت اجتماعی. بعضی ها البته کارپرداز، کارگر یا پادوی صاحب ماشینند که البته بیچاره ها روحشان هم از داستان خبر ندارد ولی خب لابد با پول اضافه توانستند به جای راننده اصلی آموزش دوباره ببینند. یک مرد با سه تا پرونده، می گوید از طرف شرکت فلان است. به اش می گوید فقط یکی را مهر می زنم، وگرنه باید سه بار سر کلاس باشی :)

افسر آموزش فیلم بدترین صحنه های تصادف را یکی یکی پشت هم نشان می دهد و روی هر کدام می گوید بی توجهی به چه موردی باعث تصادف شد. از روی یکی از تصادف ها رد می شود که اتفاقا نسبت به بقیه کم خطر تر و کم خرابی تر به نظر می آید، می گوید این راننده اش یک خانم بود. ربط جنسیت راننده به تصادف معلوم نیست.

از بین مردها یکی دو نفری به تمسخر می گویند، می شود دوباره فیلم را پخش کنید.

تو ترافیک سنگین می می خواهد بی هوا بپیچید جلوی ماشین که لابد یک ماشین به پشت چراغ قرمز نزدیک تر باشد، بوق می زنم و بهش راه نمی دهم. بعد از دو سه تا جابه جایی خودش را پشت ماشین من می رساند و از پشت می زند به ماشین. ماشین ها ایستاده اند و خسارتی نیست. با تعجب نگاه می کنم، پژو 206 طوسی را می شناسم. پیاده می شوم پشت ماشین را نگاه می کنم و بهش می گویم چون بهت راه ندادم باید از پشت بزنی بهم؟ انگار فرصت لاس زدن پیدا کرده، آرام که ماشین های ایستاده پشت چراغ صدایش را نشوند می گوید این طوری فکر می کنید؟ بی توجه می روم سوار ماشین بشوم، می گوید شما چرا بوق زدی؟

این است داستان «شهر مردان».

مدرسه موشها و دهه ۶۰ ی ها

پدیده عجیبی است. بچه های متولد دهه ۶۰، به خصوص متولدین سال های جنگ، سر هر داستانمان به پدیده ای تبدیل شدیم. تو پایتخت پررنگ ترینش برای من کلاس اول بود که تهران را بمب باران کردند و تا مدتی مدرسه ها، نمی دانم فقط دبستان یا تمام سطوح، تعطیل شد و یک خانمی در تلویزیون به مان درس یاد می داد و حتی دیکته هم می گفت.

خانه ما نزدیک نیروگاه برق آلستوم بود، وقتی آنجا را زدند. البته مثل خیلی های دیگر از تهران متواری شده بودیم به اطراف شهر. مثل کرج و عظیمیه و ... اما وقتی برگشتیم تمام شیشه های خانه شکسته بود. آن صحنه خانه به نظرم خیلی وحشتناک بود. یک تکه شیشه تو اتاق من عمودی فرو رفته بود توی بالشم روی تخت. تا مدت ها بعدش آنجا نخوابیدم. نمی دانم از ترس بود یا سرمای خانه که با وضع کمبود نفت و گاز، نمی شد همه جایش را گرم کرد.

بعد هم خانم همسایه ی خانه ی یکی از اقوام که موقت آنجا بودیم. ۱۰-۱۵ نفر قد و نیم قد را تو خانه اش درس می داد و چه خاطره های بدی. بعد از آن هم مدرسه موقتی عظیمیه بدون مانتو، فقط با ژاکت بلند و روسری سُرسُری بلندتر از خودم فقط دو روز، شاید هم بیشتر یا کمتر چون بمب باران به کرج هم رسید و مدرسه های آنجا هم تعطیل شد. بعد از برگشتن به تهران هم ملعم مان عوض شد، هیچ وقت به بچه ها دلیلش را نگفتند ولی به نظر موضوع تلخی بود که بچه ها نباید می فهمیدند. ولی چه بهتر چون اولین معلم را دوست نداشتم.

خلاصه که «مدرسه موشها» آن موقع برای ما فقط برنامه کودک نبود. خیلی چیزهای دیگر هم بود. خالی‌های جذابیت‌های مدرسه ای که سال اول با تعطیلی و آژیر خطر و پریدن تو پناهگاه و زیر دست و پا ماندن و دود خانه خراب شده همکلاسی و تقسیم نیمکت از بین سال با همشاگردی مهاجر جنگ زده و عوض شدن معلم و بی کتابی تا چند ماه و سهمیه دفتر و مداد و ... همراه بود.

فقط تیزر فیلم سینمایی « شهر موشهای ۲» را که دیدم، ناخودآگاه اشک هایم سرازیر شد. اتاق انتهایی خانه و کرسی که مامان روزی صد بار می‌گفت دفتر مشقت را زیرش نگذار و تلویزیون دردار سیاه و سفید که ساعت ۵ وقت برنامه کودک قرار بود بعد از تمام شدن همه مشق‌ها روشن بشود. و هر کدام از موشهایی کارهایشان شبیه یکی از رفتارهای یک کدام از ما بود و ...

بی‌خود نیست این همه فروش از روزهای اول. ما همان طور که یک دفعه زیاد شدیم و بعد از ما قرار شد ۲ تا بچه کافی باشد، کارت کوپن ۵ نفره بیشتر نباشد، دانشگاه هفت خوان رستم بشود، کار قعطی بیاید و خانه گرانتر از خون بشود و در هر اعتراضی یاد بقیه بیاندازیم که «ما بیشماریم» وقتی پای نوستالژی کودکی هایمان هم که بیفتد فروش سینما تصاعدی بالا می رود. و الا برای این بچه های جدید عروسک های چشم ثابت اسفنجی جذابیت چندانی ندارد. علاوه بر آن داستان هم روی شانه خاطره ها می گردد. و گرنه داستان تکراری، روایت پخش و پلا و تکرار همان ماجراها، این بار با جلوه های ویژه بیشتر چندان فیلم قوی و قابل دفاعی نیست و شاید مثل فیلم های کلاه قرمزی، در حد برنامه های کوتاه تلویزیونی هر بار با تک موضوع و اتود کوتاه بهتر پیش برود تا فیلم سینمایی. چون با وجود اشکالات هنوز حرفهای خوبی برای گفتن دارد. مثل مدل تربیتی والدین جدید و اخلاق کودکان امروز که بیشتر بچه های پرورش یافته توسط نسل ما هستند. استفاده از شکل های واقعی ساز (پیانو و گیتار) و نحوه زدن آن سازها و آواز و جشن و پوشش بدون حجاب عروسک ها که خیلی دقیق و با جزئیات زیاد پرداخته شده و به واقعیت جامعه نزدیک است. اشکالات و قوانین تربیتی آموزشی جامعه موشها که معلم جدید، سر این موضوع چند باری با مسئولان صحبت می کند. به چالش کشیدن ارزش ها و ضدارزش های (دشمن) قدیم توسط بچه موشهای جدید. برتری اخلاق انسانی به تعصب و پافشاری بر روش های قدیم. بازی با نقش ماموران امنیتی و روش های بازجویی و بی کفایت نشان دادن آنها. استفاده از واژه هایی مثل شهروندی «موشوندی» و در مقابل استفاده شخصی از اموال و موقعیت سازمانی و ...

فینگولیمد، Fingolimod چیست؟

فینگولی جان، یا درواقع فینگولیمد، Fingolimod اولین داروی خوراکی ام اس است. همین اول بگویم که دنبال «فینگولی جان» نگردید، فکر نکنم به‌جز خانه ما جای دیگر به این اسم صدایش بزنند. ***

درهرحال فینگولیمد، سپتامبر ۲۰۱۰، یعنی تقریباً ۴ سال پیش از سازمان غذا و دارو آمریکا تاییده گرفت و مارس ۲۰۱۱ هم از سازمان دارویی اتحادیه اروپا تائید فروش در داروخانه‌های اروپا را گرفت. هنوز اصلش به ایران نرسیده است ولی کپی ایرانی آن‌هم حدود یک‌ساله که ساخته و وارد بازار شده است. اسم تجاری این دارو در آمریکا گیلنیا Gilenya است و در ایران بومی‌سازی شده و به فینگولید تغییر نام داده است.

خوشبختانه بعد از ۴ سال که اینترنت فارسی را می‌گردم، تو این مدت کلی سایت و وبلاگ و فروم اضافه‌شده که راجع به ام‌اس و درمان‌ها و مشکلاتش می‌نویسند. هم بیماران، هم چندتایی از پزشکان و یکی دو تا فروم و سایت هم مال انجمن‌های مخصوص ام‌اس هستند. خیلی خوشحالم که این‌جور هم آگاهی‌رسانی داستان ام‌اس راه افتاده است.

دکتر عاملی در وبلاگش راجع به این دارو یک معرفی کلی نوشته است.

اولین موضوع این است که این دارو برای همه مدل ام‌اس تجویز نمی‌شود. برای RRMS یا Replacing Remiting ها تجویز می‌شود. بعد هم درصورتی‌که درمان یا درمان‌های قبلی جواب نداده باشد. من ۴ سال بتافرون زدم و بعدازآن دوباره یک حمله رخ داد. یعنی پیشگیری از حمله، توسط بتافرون در همین حد بود. البته دکتر همیشه آن ۳-۴ ماهی را که به خاطر قیمت دارو سرخود ولی با اطلاع به دکتر قطع کردم به طرز صریحی تو صورتم می‌زند و تا من می‌گویم ۴ سال، می‌گوید از بعد  وقتی‌که نمی‌زدی بگو، پارسال چه ماهی بود؟ مهر ۹۲. تا الآن ۹ ماه است می‌زنی. عجیب نیست در درمان قطع و وصل همه‌چیز را ریست می‌کند و دوباره از ۰ حساب می‌شود؟ تقریباً ۲ سالی هست که مرتب غر می‌زدم و از دکتر می‌پرسیدم تا کی باید آمپول بزنم. هر بار سابقه را چک می‌کرد و تا چند قبل می‌گفت وقتش شد می‌گویم. آخرین بارها قبل از حمله دوباره با خنده گفت آخر سال ۹۳ این موضوع قابل‌مذاکره است. ولی بالاخره این بار بلافاصله بعد از کورتن تراپی و بیمارستان که رفتم برای معاینه، راجع به فینگولی جان صحبت کرد.

شرایط نگهداری:

فینگولی مثل اغلب داروهای خوراکی نیاز به محیط خاصی برای نگهداری ندارد و زیر ۳۰ درجه و جای خشک (شرایط اکثر خانه‌ها) برایش کافی است. کپسول کوچکی است و روزی یک‌دانه، هر زمانی از روز ( شب/ روز) و با/ بدون غذا باید مصرف بشود. تا حالا که به نظر می‌آید عوارض دائمی شدیدی ندارد. برای همین سادگی مصرف و کم عوارض بودنش در مقایسه با بتافرون، فینگولی عزیز شده است.

عوارض مصرف:

-          یکی از عوارض مصرفش در شروع کار است. چیزی شبیه آبله‌مرغان یا زونا جز عوارض اولیه مصرف این دارو است. بنابراین قبل از شروع معمولاً یک آزمایش خون می‌گیرند که معلوم بشود که آیا بدن شما آنتی‌بادی آبله را دارد یا نه و در چه حدی است. خوشبختانه آنتی‌بادی‌های مریض‌های بچگی به دردم خورد و مقدارش کافی بود. اگر کسی آبله نگرفته باشد، باید قبل از مصرف واکسن بزند. یک ماه صبر کند تا مقدار آنتی‌بادی در بدن نرمال بشود و بعد شروع کند.

حاشیه: دکتر می‌گفت، واکسن آبله در ایران وجود ندارد. جز چندتایی که بعضی از متخصصان کودکان، شخصی و به تعداد کم خودشان از آمریکا وارد می‌کنند. پرسیدم پس اگر کسی بچگی‌اش آبله‌مرغان نگرفته باشد، چی کار باید بکند. دکتر گفت با شروع دارو، آبله‌مرغان یا زونا می‌گیرد و باید تا وقتی آبله رفع بشود، کامل تحت نظر باشد.

-          اشکال در دید یا عصب بینایی هم می‌تواند جز عوارض این دارو باشد که به همین خاطر قبل از مصرف و به‌صورت دوره‌ای در خلال مصرف باید معاینه چشم و عصب چشم مرتب انجام بشود.

-          یک موضوع دیگر در شروع اولین دوز مصرف ریتم قلب و تنفس و فشار به هم می‌ریزد و اولین دوز مصرف هم باید با کنترل دقیق و مانیتورینگ قلبی بین ۶ تا ۱۲ ساعت باشد.

برای همین نوشتم که با مراسم خاصی شروع شد. قبلش که حدود دو هفته، جریان آزمایش خون بود که آنزیم‌های کبدی (چون روی عملکرد کبد هم اختلال ایجاد می‌کند) و گلبول‌های خون و آنتی‌بادی آبله‌مرغان چک شد. بعدازآن معاینه کامل چشم و بینایی، اولین روز مصرف هم برای مانیتور قلبی باید حدود یک شبی در بخش CCU بیمارستان به دستگاه‌های مختلف وصل بود.

ضربان قلب و تنفس خیلی پایین می‌آید، البته موقتی است و بعد کم‌کم به حالت طبیعی برمی‌گردد، ولی به‌هرحال احتمال ایست قلبی هم وجود دارد. که در مورد من این‌طور نشد. فشارخون را تا ۴ ساعت اول بعد از مصرف، هر ۱۵ دقیقه دستگاه اندازه می‌گرفت و بعد بازه‌های زمانی را بیشتر کردند. ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت.

چون ریتم قلبم کند شد، یک حال خلسه خوبی داشت که به خواب غیرارادی نزدیک شدم. فقط دیدم یک‌دفعه پرستار و دکتر کشیک CCU بالا سرم هستند. فشارخونم بعد از خوردن اولین فینگولی خیلی پایین آمده بود. ولی خب با آبمیوه جبران شد و کم‌کم هم تا ظهر فردایش عادی شد.

عوارض دیگری هم برایش گفتند مثل:

سردرد، آنفلوزانا، اسهال، کمردرد، افزایش آنزیم‌های کبدی و سرفه. همچنین دیگر عوارض شایع: سینوزیت، عفونت‌های قارچی (پوست، ناخن و مو)، سرگیجه، سردرد، ضعف، جوش‌های پوستی، ریزش مو، خارش پوست، از دست دادن وزن، تاری دید، تنگی نفس، سوزن شدن و بی‌حسی، افسردگی و چشم‌درد.

من یک سری از این اشکالات را دارم، ولی خب نمی‌دانم چه بخشی از این‌ها مربوط به فینگولی است و چقدر هم چیزهای کلی و نامربوط.

قیمت:

انجمن ام‌اس کانادا قیمت این دارو را در کانادا ۳۱٬۰۰۰ دلار در سال اعلام کرده است. و البته توضیح داده که بیشتر انواع بیمه در آنجا، این دارو را تحت پوشش بیمه‌ای قراردادند.

در ایران هنوز مدل خارجی وارد نشده است ولی گویا تا ۳-۴ ماه دیگر احتمال وارداتش وجود دارد.

داروی ایرانی ساخته‌شده توسط شرکت اسوه، یک میلیون و صد و سی‌وپنج هزار تومان در ماه است که با بیمه تأمین اجتماعی قیمتش ۱۳۵٬۰۰۰ تومان می‌شود. برای استفاده از همین بیمه هم باید مراحل پر کردن فرم بیمه توسط بیمار و پزشک معالج و تائید توسط گروه پزشکی بیمه و بقیه داستان‌های داروهای بیماری خاص انجام بشود. فعلاً هم جز یک داروخانه جدید بیمه (داروخانه شهید کاظمی- خیابان ولیعصر نرسیده به پارک‌وی) ظاهراً داروخانه دیگری این دارو را ندارد. داروخانه بنیاد امور بیماری‌های خاص هم به‌کل از وجود چنین دارویی در بازار ایران اظهار بی‌خبری کرد.

حاشیه: نمی‌دانم این دارو ربطی به استفاده‌های سهل آمیز از انرژی هسته‌ای دارد یا نه که بین این‌همه داروخانه‌های گروه هلال‌احمر، باید یک داروخانه جدید، آن سر تهران و با این اسم ساخته بشود و فقط آنجا فینگولی را پخش کند.

خلاصه که بعد از مصرف انواع مدل‌های آمپول پیشگیری‌کننده از افزایش ام‌اس، یک روز در میان تا یک بار در هفته، این مدل خوراکی بدون سختی‌های نگهداری و مصرف و ناراحتی‌های جای تزریق خیلی می‌چسبد.

***عکس بالا: شرکت سازنده گیلنیا، یک پوستر باحال برای تبلیغ این محصول زده که واقعاً حسش خیلی اصل و واقعی است.

فینگولی به جای بتافرون

دو سه تا نکته کوچک را بنویسم برای کسانی که اینجا را می‌خوانند.

-          مدتی است، شاید بیشتر از پنج سال، روایت‌هایی که از زندگی شخصی و روزمره‌ام می‌نویسم با گذشت مدت‌زمان حداقل یکی دو هفته‌ای است. یعنی به‌قول‌معروف داغی داستان‌ها خوابیده است و بعد اینجا می‌نویسم. بنابراین معمولاً در حال عمومی خوبی هستم که می‌نویسم.

-          این چند هفته بیشتر از اتفاق‌های نه‌چندان خوشایند نوشتم، معنی‌اش این نیست که همه‌چیز ناخوشایند بوده است. بیشتر می‌خواستم در نوشته‌هایم سیر زمانی را حفظ کنم. بنابراین از نگران کردنتان متأسفم و جدا از سیر زمانی واقعی، الآن همه‌چیز خوب است.

خلاصه اینکه خبر خیلی خوب اینکه دیگر آمپول بتافرون استفاده نمی‌کنم و به‌جایش طی مراسمی داروی خوراکی جدید مصرف می‌کنم.

اینکه چی است و خوبی‌ها و عوارضش چه جور است و چطور تجویز و مصرف می‌شود، را سعی می‌کنم مفصل بنویسم.

کورتن تراپی در ام اس

کورتن تراپی یک‌جور درمان موقتی است. برای بیماری‌های زیادی استفاده می‌شود. نسبت به نوع و حدت بیماری مقدار و نوعش متفاوت است.

از دردهای عضلانی و استخوانی و حساسیت گرفته تا برای حمله‌های شدید ام‌اس و حتی سرطان.

شنیده بودم که کسانی با بیماری مشترک و پزشک مشترک، گاهی سر حمله مجدد ام‌اس، آمپول کورتن برایشان تجویزشده بود اما بدون بستری شدن و با تزریق در منزل. برایم سؤال بود که چرا من باید بستری بشوم ولی آن‌ها نه. مشخص شد که نوع حمله و میزان آن و به‌تبع دوز تجویزشده متفاوت بوده است.

کورتن تراپی، معمولاً درمان نمی‌کند، فقط التهاب را برطرف می‌کند. و عوارضش، زیاد و عجیب است. دقیقاً چرا را نمی‌دانم و فرصت نشد بیشتر تو سایت‌های پزشکی راجع بهش بخوانم. ولی فعلاً که باوجوداین همه عوارض بد به خاطر سرعت تأثیرش تجویز می‌شود و خیلی از پزشک‌ها هم ازش استفاده می‌کنند.

عوارض کورتن

در طول مصرف، جذب نمک یا همان سدیم را زیاد می‌کند و پتاسیم بدن را دفع می‌کند و اگر دیر بجنبی و تغذیه را میزان نکنی، مثل گوسفندانی که برای فروش به شان آب‌نمک می‌دهند که پروار بشوند، به همان سرعت و شدت باد می‌کنی و چاق می‌شوی و چه‌بسا چربی بدنت هم زیاد می‌شود و حالا کم کردن آن زمان خیلی بیشتری می‌برد.

مکانیسم دقیق اثر و کار کورتن را نمی‌دانم ولی چون به‌سرعت التهاب‌ها را کم می‌کند، به همان نسبت هم سیستم ایمنی بدن را پایین می‌آورد. برای همین به بیماران سرطانی که تحت درمان کورتن یا به‌اصطلاح عمومی شیمی‌درمانی، هستند، معمولاً توصیه می‌شود خیلی دیدوبازدید نکنند یا در جاهای شلوغ و آلوده تردد نکنند و از تماس با بیماران دیگر به‌شدت پرهیز کنند. و حتی در موارد خیلی پیش رفته و افراد مسن، چند روز ابتدایی شیمی‌درمانی آن‌ها را در محیط قرنطینه و ایزوله نگه می‌دارند که در ضعف سیستم ایمنی بدن به بیماری دیگری مبتلا نشوند.

خلاصه که یکی از عوارض این کورتن تراپی برای من هم همین بود. به‌محض اینکه از بیمارستان آمدم بیرون ظرف یک نصف روز، تمام دهان و مجاری ابتدایی تنفسی‌ام آفت زد. به خیال خودم می‌خواستم فردای ترخیص از بیمارستان بروم سر کار. ولی ضعف سیستم ایمنی کلاً زمین‌گیرم کرد.

عوارض دیگر پالس تراپی یا کورتن تراپی به‌طور خلاصه:

-          التهاب پوستی، مثل آفتاب‌سوختگی هم رنگ پوست تغییر می‌کند و هم درد پوستی وجود دارد.

-          نازک کردن پوست که یکی از اثراتش جوش‌های پوستی در نواحی هست که قبلاً جوش نداشته است مثل بین لاله گوش، روی گردن و روی زانو پا

-          افزایش اشتها

-          به هم خوردن قاعدگی در زنان

-          تحلیل رفتن انرژی عضلات

-          جلوگیری از رسوب کلسیم و درنتیجه پوکی استخوان

-          ریزش موهای سر

-          رشد و افزایش موهای زائد بدن

تقریباً بیشتر عوارض را (به‌جز پوکی استخوان که شاید باید در زمان بیشتری اثرش مشخص بشود) خیلی سریع تجربه کردم. اوایلش نگران شدم به‌خصوص به خاطر درد نای و دهان و گلو که به خاطر آفت به وجود آمده بود ولی بعد کم‌کم پیدا کردم که هرکدام از این اشکالات جدید از کجا می‌آید. از همه ناامیدکننده‌تر ضعف عضلانی بود، موقع صحبت کردن حضوری با مخاطبم، بیشتر از ۴-۵ دقیقه نمی‌توانستم چشم‌هایم را باز نگه‌دارم و می‌گفتم من چشم‌هایم را می‌بندم چون خسته شدم ولی گوش می‌دهم و تو ادامه بدهد و خودم می‌زدم زیر خنده به وضع اسفبارم.

رژیم غذایی توصیه‌شده

رژیم توصیه‌شده برای روزهایی که از کورتن استفاده می‌شود، کم‌نمک و کم‌چرب  و کم کربوهیدرات و پر پتاسیم و پرپروتئین و پر کلسیم است. تقریباً معلوم است که هرکدام چرا. کم کربوهیدرات (غذاهای شامل برنج و نان و سیب‌زمینی) هم برای جلوگیری از افزایش چربی و جلوگیری از چاقی. و پرپروتئین برای تقویت عضلات بدن.

زمان ماندگاری عوارض و تأثیر درمانی

دکتر به من گفت عوارض جانبی به نسبت دوز کورتن تزریق‌شده به من تا ۸ هفته در بدن من خواهد بود. و از آن‌طرف عوارض حمله، یعنی سرگیجه و لرزش و ... دست‌کم تا ۳ ماه دیگر خفیف‌تر ولی همچنان وجود دارد. این‌که بعد از ۳ ماه چی می‌شود، بسته به این‌که من در چه محیط و با چه روحیه‌ای زندگی کنم و سبک زندگی‌ام چی باشد، غلاف‌های ملینم تحلیل رفته در این بخش از رشته‌های عصبی موردحمله، شروع به ترمیم خودشان می‌کنند.

دیگر چی؟

یک‌چیزی خودم را خیلی اذیت کرد این بار و آن فراموشی ماهیت این بیماری بود. فکر می‌کردم بعد از دست‌کم چهار سال، با رعایت بیشتر چیزها و کم کردن خیلی از برنامه‌ها و ورزش مرتب و به حداقل رساندن نگرانی و استرس چرا دوباره یک حمله دیگر اتفاق افتاد؟ دو سه هفته بعد از حمله از دکتر پرسیدم. گفت این مدل بیماری تو است. ممکن است تا ۲۰ سال دیگر حمله نداشته باشی، ولی بعد دوباره یک حمله. یادم افتاد RRMS مدل بیماری من است و جالب اینکه چهار سال پیش راجع بهش نوشته بودم. باورش برایم سخت بود که نوشته بودم که تصور و القای اینکه فلانی خوب شده است و دیگر بهمان و تو هم کاش ... این‌طوری کن شاید ... در مورد این بیماری صادق نیست و با بیماران ام‌اس این‌طور برخورد نکنید ولی به‌هرحال تمام القائات اطرافیانم و شاید خوش‌خیالی ذهن ساده گیر، تصور من را هم نسبت به وضعیت خودم در این چهار سال تغییر داده بود و باز با این حمله ازنظر روحی اذیت شدم.

بماند که سوا‌ل‌های رایج برای همدردی که چی شد دوباره؟ چی کار کردی این جوری شدی؟ حواست به خودت نیست و ... تندتر گاهی که کی می‌خواهی دست برداری؟ (نمی‌دانم از چی) همچنان انگار چاشنی داستان خواهد بود.

در بیمارستان دکتر ام آر آی امسال و چهار سال قبل را می‌دیدند و با یک خانم دکتر دیگر که هم سابقه دکتر ماست صحبت می‌کردند. خانم دکتر می‌گفت، خیلی خوبه، تمام پلاک‌های درگیر آن موقع ترمیم‌شده است و فکر کنم یعنی حاصل تلاش این چهار سال. ولی معنی‌اش این نیست که دیگر حمله‌ای در کار نیست. فقط اینکه شاید یعنی این چهار سال همزیستی خوب انجام‌شده است. 

شکل حمله: سرگیجه

هی نوشتن را به تأخیر می‌اندازم که از احساسات و هیجان‌های اولیه کم بشود و شاید دانستنی‌هایم و داده‌هایم بیشتر بشود و چیزی که می‌نویسم دست‌کم به درد کسی بخورد. هنوز هم خیلی چیزها مبهم‌اند برایم و روند گردآوری ادامه دارد.

دومین حمله بیماری ‌ام اس بعد از بیش از چهار سال برای من اتفاق افتاد. به ریختی غیر از همه آن چیزهای همه‌گیر و معمول که دیده بودم و خوانده بودم. سرگیجه vertigo. این بار حمله به گیج گاه. شاید همین بیشتر از خود سرگیجه گیجم کرد. چون در مورد من هر عدم تعادل جسمی و روانی از بچگی به تهوع می‌رسید. این سرگیجه، استفراغ شدید و پشت‌هم آورد. از باز بودن چشم‌ها، غلتیدن حتی با چشم بسته تا خوردن یک قاشق آب هم استفراغ هیچ را، چون دیگر چیزی عملاً در معده نبود جز اسید معمول، همراه کرد.

به‌اندازه یک هفته حتی کمتر، دو روز به‌محض بیداری یا حتی قبل از بیداری، وقتی تازه خواب می‌بینی و روحت سبک می‌شود و کم‌کم به محیط واقعی برمی‌گردی، سرگیجه شدید و استفراغ‌ها شروع شد. روز اول با اورژانس (که باشد برای یک باری بنویسم که کمکی نمی‌کنند این خدماتی‌های جان‌برکف اورژانس) و سرم و آمپول ضد تهوع و آمپول‌های کمکی سر شد تا نزدیک‌های غروب توانستم چشم‌هایم را باز نگه‌دارم. سه چهار روز تعطیلی بود و خانه‌نشینی و استراحت که انواع احتمال خستگی، فشار پایین، مسمومیت، گرمازدگی را رفع شده گذاشت و روز دوم درست فردا صبح تعطیلات باز به همان حالت قبل تکرار شد. مستقیم با چشم بسته و آژانس، از تماس با اورژانس قبلی تجربه شد، با چند کیسه خالی برای استفراغ‌های احتمالی کشانده شدم به بیمارستان. بخش اورژانس سرپایی که ظرف ۵ دقیقه به‌ناچار با استفاده از کیسه‌های همراهم به بیمار بدحال و برانکار فوری تبدیل شدم.

آنجا هم بعد از سرم و آمپول ضد تهوع که توانستم چشم‌هایم را بازکنم بااینکه همان اول موقع شرح‌حال دو سه بار گفتم و گفتیم که من ام‌اس دارم، باز می‌رفتند و می‌آمدند و احتمال بارداری را می‌پرسیدند و من هر بار قطعی می‌گفتم نه و باز نفر بعد به همان شکل. آزمایش خون چند دفعه، کنترل قند با آزمایش ادرار، عکس قفسه سینه، نوار قلب و سونوگرافی از کلیه گرفتند و آخر هم باز سونوگرافی از رحم و تست بارداری آن وسط‌ها به‌زور رد کردند که لابد تأثیر بیانات آقا را روی من ببینند. دیگر نزدیک‌های ظهر بود من رو برانکار تو اورژانس بودم و هرکدام از رزیدنت‌ها می‌آمدند هر کی یک نظری می‌داد و باز من را حل می‌دادم به یک تست دیگر. یکی این وسط‌ها گفت بچه‌های نورولوژی سر کلاس‌اند، بعدش می‌آیند. دکتر ... (نورولوژیستی که پیشش می‌روم) هم بعد از کلاسش می‌آید. یک نفس راحت کشیدم که بالاخره از دست این آزمایش‌ها و تست‌های اضافی راحت می‌شوم. نفهمیدم چند دقیقه گذشت چون انگار رها کرده بودند و ضد تهوع اثر کرده بود. چشم‌هایم داشت سنگین می‌شد.

یک گروه پزشک دیگر آمدند، دکتر من هم بینشان بود و یک خانم دکتری که روپوش سفید داشت مثل بقیه ولی برخلاف بقیه به‌جای مقنعه، شال آبی آسمانی سرش بود. خیلی به نظرم آشنا می‌آمد. رو برانکار که حالا کنار یک دیوار بود، با کمک دیوار و دسته برانکار نشستم. دکتر آمد جلو و حال احوال کرد و پرسید اینجا چی کار می‌کنی؟ وضع و حالم را گفتم. زمان و تعداد دفعات تکرار را پرسید، چون شاید کمتر از یک ماه پیش مطبش بودم و همه‌چیز خوب بود. به خانم دکتر شال آبی یک چیزهایی گفت و پرسید من را یادشه یا نه و باز یک چیزهای به زبان خودشان گفتند که لابد نشانی وضع ۴ سال پیشم بود. یادم افتاد که خانم دکتر آن موقع رزیدنت ارشد بود و چقدر هم پرکار. روزی دو سه بار می‌رفت تو اتاق و می‌آمد و همه رفقا و همکلاسی هاشو ۲-۳ نفری، یا تک‌تک می‌آورد که لابد این مورد را هم ببینند. حظ کردم! درسش تمام‌شده و لابد استادیار است که مثل بقیه مجبور به مقنعه نیست. آن وسط نگاهش کردم و خندیدم. به نشان آشنایی حالش را پرسیدم. دکتر یکی دو مدل معاینه کرد و یک چیزهایی گفت و تو پرونده‌ام نوشتند و بعد زد پشتم و بااحتیاط گفت دو سه روز بیا بالا، منظورش بخش نورولوژی بود، پیش خودمان چند تا آمپول بزنیم. انگار رفیقت را تو کوچه دم در دیدی و تعارفش می‌کنی دو- سه روز بیاید بالا خانه‌تان. امشب هم ام آر ای بگیرند، باز دست گذاشت پشتم و لبخندی زد و گفت خوب می‌شوی. هنوز جون نداشتم که باهاش چانه‌بزنم یا حتی چیزی بپرسم. ولی خب حدس زدم باز هم کورتن تراپی و احتمالاً همه این‌ها یک حمله دیگر بوده است. ولی با آن مدل دستور بستری دادن رفقاتی مگر می‌شود آدم چیز دیگری هم بپرسد. به‌خصوص وقتی از صبح آن‌همه چلانده و کشانده شدم و باز تشخیص‌ها همه بی‌ربط بوده است.

تاثیر کی به رو به کی؟

همسر و آقای دوست با هم می‌آیند تو اتاق، ملاقات. سلام و حال و احوال و در ضمن دست دادن. با هم‌اتاقی‌ها هم سلام و احوال‌پرسی و آشنایی. بعد دیگر می شینیم یک‌ساعتی به گپ و گفت و تعریف حاشیه‌های جالب اخبار بیرون برای عوض کردن روحیه من. چیدن برنامه نمایش شب به توصیه مؤکد من که حتماً بروید و همسر را هم همراهش کنید که بی‌حال و حوصله تنها نماند. این بین هم دوستان دیگر می‌آیند و همراه می‌شوند و می‌روند و باز به همان وضع.

همه رفقا و آشنایان به زور پرستارها و کارکنان بیمارستان بالاخره اتاق را خلوت می‌کنند و همسر وسایلی که قرار بود بیاورد و من کتاب‌های خوانده‌شده و وسایلی که قرار بود ببرد را ردوبدل می‌کنیم و توصیه‌های دوطرفه که شاید بهانه ۱۰ دقیقه اضافه ماندن تو راهرو باشد.

به‌محض این‌که برمی‌گردم تو اتاق به شوخی ولی با تحکم می‌گوید: «دفعه بعد به شوهرت می‌گویم؛ چرا با آن مرده [آقای دوست] دست دادی؟» با چشم‌های گرد بلندبلند می‌خندم: «مرده کیه؟ دوستمان را می‌گویی؟ خب دوستیم با هم. اشکالی داره مگه؟» گره کج شده روسری‌اش را صاف می‌کند و می‌رود سر یخچال آبمیوه درمی‌آورد و می‌ریزد تو لیوان خودش و ما دو نفر دیگر و می‌گوید: «خب دوست باشید ولی دست دادی باهاش» حالا دیگر آن یکی هم‌اتاقی هم با من همراه شده و خنده هامون داره بلندتر می‌شود و شوخی و جدی هی چیزهای دیگر اضافه می‌کنیم. می‌گویم: «اُه اُه شانس آوردی همسر تو آمده بود، می‌خواستم با اون هم دست بدهم. بعدشم همسر من هم با دوست‌های دخترمان دست داد با شماها دست نداد؟» و خلاصه باز شلیک خنده هامون و شوخی‌ها ما دو نفر دیگر و همراهی توأم با تعجب هم‌اتاقی بیست‌وهفت‌ساله‌مان که ۴-۵ سالی است ساکن تهران شده است و در یکی از محله‌های نسبتی گران غرب تهران زندگی می‌کند.

آخر روز که نورها را کم کردند و داروهای آخر شب را می‌دهند و فضای خواب آماده می‌شود، ریمل و خط چشمش را با دستمال پاک می‌کند و سؤال‌های جدی‌تر می‌پرسد و من هم مسواک را دستم آماده می‌کنم و جدی‌تر تعریف می‌کنم که مثل ما دو-سه نفر که این ۳-۴ روز با هم صمیمی شدیم و صحبت می‌کنیم و می‌گوییم و می‌خندیم و دست می‌دهیم و گاهی به پشت هم می‌زنیم و ... خب با دوست‌های دیگر هم همین‌جوری است، حالا دختر یا پسر خیلی فرقی نمی‌کند. آن دوستمان هم همین‌جوری به نظر می‌آید و همسر هم و شاید بقیه دوست‌ها تا حدودی. دقیق گوش می‌کند و یک چیزهایی از احساس من و همسر می‌پرسد و چگونگی حل کردن موضوعی شبیه این بینمان.

یاد خبرهای گاه‌به‌گاه دست دادن، روبوسی کردن، سفر رفتن و ... هنرمندان و سیاسیون و حاشیه‌های واکنش‌های همیشگی تند و بی‌ربط و حتی خنده‌دار دیگر اربابان قدرت و رسانه داخلی افتادم. نمی‌دانم قدرت ذهنیت و زندگی مردم را کنترل می‌کند یا مردم شیوه قدرت ورزی را.

secend attack

دو هفته داستان خواندم. بعد از مدتها تشنه کتابی. کوتاه، بلند، ترجمه، نوشته. بی استرس. گاهی که چشمهایم رو هم می رفت نگرانیی نبود که بیدارم کند. دیوارهای سفید. لباس های خنک صورتی که اراده می کردی یک دست دیگر تمیز تحویلت می دادند. هنوز به گرسنگی نرسیده بودی غذا آماده بود. همه چیز روزی سه چهار بار چک می شد. فشار، دما، نبض. کامپیوتر، لپ تاپ نبود. تلفن ثابت نبود. موبایل را هم می شد بی صدا کرد و گاهی بی جواب گذاشت. از همه مهم تر ماشین نبود.

گرچه بی مقدمه و بی برنامه ریزی شروع شد ولی آن قدر که آدم از دور تصورش را می کند سخت نبود. یا دست کم برای من سخت نبود. می گویم برای من چون بعد از یک هفته دیدم همسر و خانه سخت گذارندند؛ دارم سعی می کنم به روال قبل برگردانم. گرچه خودم هنوز نمی دانم درست چی به چی شده است که به این روز افتادم. تمرکزم روی جزئیاتم را ناچارا زیاد کردم. یک چیزهایی را هم دارم رها می کنم اگر بتوانم.

از روی ام. آر. آی می پرسد سکسکه هم داشتی؟ با دهان باز فکر می کنم و می گویم آره فکر کنم حدود دو هفته پیش شاید چند دقیقه ای طولانی شد. و متحیر می شوم از این جزئیاتی که به هم می ریزد و نمی فهمم و می فهمم. بیشتر از این الان نمی کشم. شاید بعد...

پس نوشت:*** بلاگر از فیلتر درآمده است. گرچه آکواریوم هنوز فیلتر است.