شنبه 27 مهر

عجب کش می آید امروز.
به اندازه چندین ده ساعت انرژی ازم رفته است و تازه ظهر است.

برای چندمین بار می نویسم، حالم از انتظار به هم می خورد و هنوز شنبه ظهر است و هیچ خبری نیست.

مدیر R&D

اول در نمایشگاه:
آمد جلو، یک راست سوالهای واضح و دقیقی پرسید که نشان می داد نیآمده دور بزند، بلکه دنبال کار جدی آمده است که بشناسد و بگردد و بعد هم دست به کار بشود. یادم نیست دقیقن چه صحبتی کردیم که قرار شد فرم پر کند و بیشتر در تماس باشیم. اما در هر حال چیزی که واضح یادم ماند، سمتش بود: مدیر R&D فلان جا. اسم شیک یک شرکت که شبیه جای دولتی نبود(البته تیپ لباس پوشیدن و سر و وضع خودش هم همچنین.) و در جواب من که طرح کلی سیستمتان چی است؟ گفت برای یک پرژه نظامی.
مشخصه بارزش این بود که تند حرف می زد و البته پر از کلمات انگلیسی که با لهجه اصرار داشت بگوید، آنقدر که لهجه اش تا تو واژه های فارسی هم کشیده می شد.
گاهی آدمها باهوشند، از نگاه و رفتار و گفتار برمی آید، گاه آدمها وانمود می کنند که باهوشند (حالا اگر واقعن هم باهوش باشند یا نه به کنار) با لحن صحبت و سرعت رفتار که چندان طبیعی نیست و تو ذوق می زند. این جز دسته دوم بود.

چند روز پیش در شرکت:
با یک نفر دیگر هم سن و سال و هم سر و تیپ خودش آمده بود. گفتند سوال دارد و من را فرستادند سراغش. به نظر آشنا امد و یادم آمد که کی است، اما خوب صحبتی در این باره نشد.
موضوع کلی سوالشان را پرسیدم و دعوتشان کردم به اتاقم. هم سن و سال خودم یا شاید کمی کوچکتر به نظر می آمدند. با چند تا شوخی بی مزه به طور معمول راجع به رشته تحصیلی شروع شد که ما بیسوادها اگر عقل داشتیم مکانیک می خواندیم و فلان و بهمان و ... همراهش اضافه کرد که این آقا که شوخی در مورد بی سوادی خودشان می کنند، دکترای الکترونیک هستند. بی حرف چشمم روی مانیتور ادامه دادم، چون نه از دم از بیسوادی زدنشان خوشم آمده بود و نه از این اضافه کردن تبصره. که بدون لحن شوخی، توضیح دادم که نه من مکانیک هستم و نه در طراحی مکانیک سیستمشان کمکی می توانم و می توانیم بکنیم.
باز با یک سوال بی مزه تر ادامه داد، پس رشته شما چی است؟ این جور سوالها، معمولن در محیط حرفه ای کاری دیگر تقریبن هیچ جایی ندارد، مگر کارکرد موردی خاصی پیدا کند. و هر چه رشته خوانده شده برای آدمها پررنگ تر باشد، نشان از کمرنگ بودن تجربه حرفه ای کاریشان دارد. چون در سطح تخصص حرفه ای، کارهایی که یک آدم در طول کار تخصصیش انجام داده است، برای او اعتبار و هویت می سازد تا رشته ای که خوانده است.
در هر حال با بی میلی جواب دادم و به به و چه چه بی جا و ناپخته ای کرد که تا چند ثانیه سکوت من و همراهش را به بار آورد.
چیزهایی که می گفتند حاکی از این بود که مکانیک سیستم نامشخص است. در سیستم کنترل، تا قبل از اینکه مکانیک سیستم به طور عینی طراحی و اجرا نشده باشد، هیچ حرفی از سیستم الکترونیک و کنترل نمی شود زد، چون مکانیک به طور محسوسی در عمل و با امکانات موجود غیر قابل پیش بینی و متفاوت از طرح اولیه درمی آید مگر اینکه آنقدر تجربه کاری داشته باشی که طراحی مکانیکی را با امکانات و شرایط موجود مرحله به مرحله انجام بدهی و پیش ببری.
جدا از این توضیحات اضافی، اصرار داشتند که من یک حداقلی از طرح کنترل الکترونیکی سیستم بدهم که هر بار با اصرار من که این بستگی به فلان پارامتر و بهمان شرایط مکانیک دارد و اصلن چنین امکانی موجود نیست و چی و چی... جملاتی در مورد طرح ذهنیشان اضافه می کردند.
اما شوخی های بی مورد و واقعن بی مزه جناب مدیر گاهی کلافه کننده می شد، وقتهایی که وسط فکر کردن و کار من یک جمله می گفت و بعد خودش اضافه می کرد و ... و بعد می خندید و بعد به افراط عذرخواهی می کرد و ...
در کل حس خوبی از داستان نداشتم، و هر بیشتر می رفت این احساس بدتر می شد و با اصرار بیشتری مخاطب صحبت هایم را فقط و فقط همراهش انتخاب می کردم. هر چه من جدی تر روی جزئیات موضوع صحبت می کردم، سوالات خصوصی بی ربط تری ازم می پرسید که مثلن "همسرتان هم اینجا هستند یا نه؟" "اصلن شما ازدواج کردید؟" "این طرح (طرح اولیه خودش) آنقدر بد است که حتی باهاش دختر هم به آدم نمی دهند." یا "من می توانم خوب آشپزی کنم." یا "موجود مهربانی هستم." و ...طوری که حس می کردم، بیش از کار برایش جالب است که مدتی با من گپ بزند (بخوانید لاس).
یک مورد دیگر هم اینکه موقعی که من توضیحی راجع به کاربرد و کارکرد سیستمشان پرسیدم یک جواب به طور کاملن پرتی داد که برای یک سری تست های بیولوژیک است.
من هم با شنیدن "پروژه های نظامی" که خودش گفته بود و البته تجربه قبلی با این جور پرژه ها که حتی از لو رفتن طرح برای کسی که طرح را می دهد هم واهمه دارند، هیچ سوال دیگری نپرسیدم و ادامه دادم. هنوز یک جمله را تمام نکرده بودم که گفت: "آها بله نمایشگاه هم شما بودید؟" و بعد از بله من ادامه که: "من با خود شما صحبت کردم؟"
و من: "بله و آن بار گفتید پرژه نظامی و حالا می گویید آزمایش بیولوژیک، که اینها حتمن فرقهای مهمی با هم در طراحی کار پیدا می کنند."
یک دفعه انگار تمام گاردش در مورد رمز و راز کار را کنار بگذارد، گفت کل طرح را با جزییات حتمن دفعه دیگر برایتان می آورم و شروع کرد که ....

آنقدر برایم ناراحت کننده و کلافه کننده بود که تمام روز کاریم را خراب کرد.
قرار شد برای هماهنگی های بعدی باهاش تماس بگیرم.
من فقط کاغذی را که طرح را رویش کشیده بود، بعد از همه این ماجراها به رئیس نشان دادم و ،چند تا جمله اضافه کردم که برای یک کار نظامی یا چیزی شبیه آن می خواهند و در نمایشگاه فلان و بهمان را پرسیده بود.

رئیس در لحظه گفت، این از آن آدمهای کار نکرده ی بی سوادی است که عکس یک موشک ناسا را دیده است و حالا فکر کرده است می تواند همین طوری و با دو موتور، بدون در نظر گرفتن محاسبات دقیق و میکرو متری فلان و بهمان آن را بسازد. بگذار اگر خودش تماس گرفت فلان موضوع را بهش بگو.
هم از این سرعت تشخیص، بدون اینکه او را دیده باشد، خشکم زده بود، هم به بی تجربگی خودم خنده ام گرفت و هم گویا یک دفعه دلیل تمام ناراحتیِ کلنجار زدن با او را یافته باشم: که شاید با بازی کلامی می خواست بی تجربگی و مبهم بودن وضعیت طرحش را بپوشاند، و من هم در بازیش گیر کردم و بدون تشخیص آن اذیت و ناراحت شدم.

بعد از این کشف جدن رها شدم.

فضای عمومی مجازی

قبل از اینکه اینترنت اینچنین باب بشود، آدمها دستنوشته های روزانه ای داشتند که پر از اسرار مگو بود و همیشه باید پنهان می شد و دور از دسترس عموم و در خصوصی ترین فضا نگه داری می شد.
هر چه اینترنت معمولتر و استفاده از آن بیشتر شد، بیشتر آن دستنوشته ها به فضای مجازی انتقال پیدا کرد، گرچه همچنان سعی بر خصوصی ماندن آنها وجود داشت.
آدمهایی که با نام واقعی خودشان نمی نوشتند و دوستان و آشنایان هم از وبلاگ یا وبسایت طرف باخبر نبودند.
یا آدمهایی که با نام خودشان می نوشتند اما نوشته شان متفاوت بود از دستنوشته های شخصی و بیشتر شبیه یک صفحه روزنامه شخصی بود.
اما در هر صورت زندگی معمولی و رها از قید و بندهای اجتماعی کمی بیشتر تمرین شد، حیطه ای که سالها در ایران با شرایط و به دلایل مختلف پنهان شده مانده بود.
بدیهی است که برخورد با فضای تجربه نشده در ابتدا نمی توانست بدون اشکال باشد. نمونه اش قضاوتهای فراوانی که ما از خواندن و شنیدن زندگی های خصوصی تر همدیگر می کردیم و هنوز هم گاهی می کنیم.
علاوه بر آن مقاومت ما در برابر شکستن ماسکهایی که برای خودمان ساخته بودیم و ترس از برداشتن آن ماسکها و تناقضات رفتاریمان در حضور و عدم حضور ماسک.
دیگر: نوع برخوردمان با فضایی که از زندگی خصوصی مان مینوشتیم اما آن را در فضای عمومی منتشر می کردیم. شاید برای خیلی از ما وبنویسها پیش آمده باشد که پستی را در جایی منتشر کردیم و بعد وقتی از دهان کسی که انتظار نداشتیم، آن را شنیده ایم، به نظرمان چندان خوشآیند نبوده است.
ولی مهم است که با خودمان روراست باشیم و بدانیم که اینترنت، گرچه فضای مجازی است، اما به هر حال عمومی است. هر جمله ای که من در این پست اضافه کنم، با دو کلمه، از هر جای دنیا جستجو می شود و در کمتر از ثانیه ای در اختیار است.
علاوه بر آن فضای مجازی گپ و گفتگو(ایمیل، چت و هر چیز دیگری از این دست...) که با بیش از دو نفر شکل می گیرد (حتی در مورد دو نفره اش هم می شود بحث کرد، اما خوب آن را برای فرصت دیگری می گذارم) عملن مثل صحبتی است که در فضای واقعی بین چند نفر انجام می دهی و بدیهی است که آنها هر حقی بر بازگویی شنیده های تو دارند، مگر اینکه از ابتدا شرط غیر این را اعلام کنی (که در آن صورت هم باز به نظر من این شرط همه حق را از شنونده نمی گیرد).
به نظر من یک اصلی وجود دارد و آن این است که حرفی که زده می شود، عمومی است و تعیین این عموم هم دیگر چندان در انتخاب گوینده نیست. حتی لحن گفتگو و نوع واژه پردازی هم به طور طبیعی از این اصل مستثنی نیست.
فقط یک مورد استثنا می تواند در این موارد وجود داشته باشد و آن حیطه خصوصی است که آدمها روی آن مالکیت دارند، مثل شماره تلفن، آدرس منزل، آدرس محل کار، آدرس ایمیل افراد و از این دست که شاید یادم نمانده است. دراین موارد به نظرم بدون اجازه فرد در هر مورد خاص، این حق وجود ندارد که هر فرد آگاهی این اطلاعات را از شخص دیگر به فرد یا افراد دیگر برساند.

روزهای خوش تیپی

آقایان مهندس، هر روز یک تیپ می پوشیدند و البته بسیار خوشآیند بود.(خوش سلیقه بودن و هارمونی داشتن آقایان جدن که بر جذابیت ایشان می افزاید. خودم علیی سلام)
اما تیپشان به سر و شکل و وضع غرفه شان بستگی نداشت، و هر روز یک شکل شدنشان هم، همچنین.
همین باعث می شد، خانمهای بعضی غرفه ها که لباس های یک شکل و متناسب با چهارچوب و در و دیوار غرفه شان پوشانده شده بودند، غلیظ تر تو ذوق بزند و حس ابزار بودن آنها را برساند.

روزهای آخر نمایشگاه معمولن شامل دید و بازدید و مهمان بازی و هدیه دادن جنابان مهندسان همسایه، رقیب، یا همکار به همدیگر هم می شود. این را هم اضافه کنم که خانمهای غرفه دار که اکثرن، یا کارمند بودند یا مسئول فروش و بازرگانی و از این دست، شامل این هدیه بازی نمی شدند. ولی درست نفهمیدم که آیا مهندس بودن، من را هم شامل این مراسم و لطف آقایان مهندس کرد و یا حضور سماجت آمیز و پیوسته ام در اختلاطات فنی شان!!!

یک چیز جالب دیگر هم اینکه آقایان مهندس جوان بازدید کننده، اکثرن با همسران عیر مهندس خودشان برای بازدید آمده بودند. فرض کنید آقا صحبت می کرد، سوال می پرسید، خوش و بش می کرد و چانه می زد و شوخی می کرد و خانم با دهان باز و کسل بدون اینکه مفهوم خیلی از صحبت ها را متوجه بشود، به در و دیوار و زمین و آسمان نگاه می کرد. روابط عجیب و ناخوشآیند.

بعد از لاجیک

خسته ام ولی خوابم نمی برد.
امروز یکی از دستگاهها اشکال داشت. مجبور بودم دو ساعتی وسط غرفه زیر میز کار که سیم کشی آنحا بود رو زمین زانو بزنم و زیر میز خم باشم.

یکی دو باری که سرم را بالا آوردم دیدم غرفه های همسایه ها در حال عکس و فیلم گرفتن از محصولات و غرفه شان، یواشکی یک عکس هم از پوزیشن من گرفته اند.
در عوض بعد از تمام شدن کار، هر چقدر جلوی چشممشان هستم و نگاه می کنم، حتی انگار نه انگار که من را می بینند، بی تقاوت و سرد انگار در و دیواری با حضورت برخورد می کنند. و یک سوال هم محض نمونه راجع به سیستم و دستگاه ازت نمی پرسند و بعد از چند لحظه که حواست نیست، از آقایان مهندس همکارت می پرسند.

آقایان مهندس در فضای نمایشگاه، گاهی استیل ریلکس و پذیرندهء همه چیز و سرد و لاجیک حسشان را برای لحظاتی فراموش می کنند.

TIIE 2008

این سومین سالی بود (هست) که در نمایشگاه صنعت شرکت می کردم، البته به عنوان شرکت کننده، نه بازدید کننده. اما هنوز هم برایم هیجان دارد. و از آن جالب تر که بیشتر فضای مردمان صنعت گرچه اگر بخواهم واقعی حرف بزنم باید بگویم مردان صنعت برایم جالب است: مراوده آنها با همدیگر، روابط آنها که شامل رابطه با رقبای کاری و در عین حال دوستانشان است می شود و نیز رابطه آنها با دولتمردان و برعکس و در کل همه چیز مثل شوق و ذوق و هیجانشان، سلیقه های فردیشان در طراحی و چیدمان غرفه هایشان و حتی لباس پویشدن و نوع آرایش ظاهرشان. موضوع این است که هر چقدر هم خودت را در تکنولوژی و صنعت و کار بچپانی و پروژه ها را تنها دست بگیری، همه کارش را خودت بکنی، عین یک مرد، هر جا لازم است بروی، بروی هر کاری باید انجام بدهی، بدهی باز پذیرش تو به عنوان یک صنعت کار دختر تقریبن فاصله خیلی زیادی لازم دارد و همین باعث می شود که خیلی چیزها را نتوانی ببینی.
فرض کن یک دختر وارد یک دبیرستان پسرانه بشود و بخواهد با اصرار آنجا درس بخواند، هر چقدر هم خطوط ذهنی و چهارچوبهای پیش ساخته را بشکند، باز تا مدتها بعد از پذیرشش، در فضای روابط پسرانه راه داده نمی شود و در نتیجه نمی تواند از نزدیک روابط را درک کند.
داستان من و کار فنی-صنعتی هم همین طور است.
یک بار به کارفرمایی که خیلی تعجب کرده بود که من قرار است پروژه اش را ببندم و به وضوح بی اعتماد نشان می داد و دلیل هم می آورد که بدون دیدن کارخانه نمی توانم پروژه را ببندم و برنامه را بنویسم، گفتم برای بستن و کارهای نهایی می خواهم برای بازدید بروم کارخانه.
ازش آدرس گرفتم، جاد قدیم کرج- هشتگرد بود، آخرهای جاده. پرسید خودت می ایی؟ گفتم بله.
گفت با چی؟ گفتم با ماشین خودم.
هر یک جمله ای که می گفت، این را هم اضافه می کرد که مراقب باشید، جای پرتی است، سخت ممکن پیدا کنید. و اخر سر هم که من مصر و یک کله ادامه می دادم، اضافه کرد که: "پس خانم مهندس حتمن شماره و گوشی همراهتان باشد که اگر یک وقت خدایی نکرده مشکلی..."
جمله اش را قطع کردم و گفتم بله فردا فلان ساعت... و تمام ان روز به این فکر می کردم که اگر من چسر بودم حتی کم سن و سالتر از الانم، این جمله ها را نمی شنیدم.

خلاصه با وجود این دید، نمایشگاه فرصت خوبی است برای بودن و لمس این فضا از نزدیک. بیشتر راجع بهش خواهم نوشت؛ اگر خستگی این روزها بگذارد البته.

زنان و تئاتر

کمدی "رویای شب نیمه تابستان" شکسپیر، با کارگردانی "حسن معجونی" اجرای خوبی داشت که بعد از دیدنش می خواستم بنویسم، عرصه هنر جایی است که شاید خیلی سریع تر از جاهای دیگر بتواند نقش زنها را تغییر بدهد و البته توانایی های آنها را مشخص جلوه بدهد و مرزهای ساختگی جنسیت را جابه جا کند. و همه اینها را اثر خوب اجرای آن کار می دانم و نه نوشته.

علاوه بر آن مصاحبه به موقع بچه های هنری کمپین را با "محمد یعقوبی" دیدم که جدن کار خوبی بود. دو سالی است که جای خالی این مصاحبه ها و نوشته ها در کمپین به وضوح دیده می شد.

یک و دو

فکر میکنم که بودن یا نبودن این بار، کدام یک می تواند کمک کننده باشد؟
با بهتر بگویم، بودن یا نبودن این بار، کدام یک اذیت کننده تر است؟
آدمهایی که میدانند بیشتر تو را می پذیرند یا آدمهایی که نمی دانند؟
پذیرش آدمها مهم تر است یا توی واقعی؟
توی واقعی مهمتری یا اوی واقعی؟
اگر توی واقعی، او را هم واقعی کرد مسئول واقعی شدن او تویی؟
اگر اوی واقعی با اوی نمایشی، در تضاد بود، مسئول به هم خوردن بساط نمایش تویی؟
نمایش دیگری چرا باید برای تو مهم باشد؟ وقتی زندگی و بود و نبود تو بر هیچ صحنه از نمایش دیگری ارجحیت نداشته است، کدام اخلاق حفظ حرمت نمایش دهنده را توصیه می کند؟

راستی آسوده باش به خواب پیوستی. تسلیت برای به گور رویاهایم رفتن.

پشت آکواریوم

هنوز هم در این چالش دست و پا میزنم که حق من بر بخشی از زندگی خودم که با زندگی دیگری همپوشانی داشته است، چقدر است؟
این تکه ایی که رویم نشسته و هر از گاهی روانم را می خوراند و مثل مته داخل می رود را چطور می توانم بکنم و دور بیاندازم، تا وقتی اخلاقیات نمی گذارد بیرون بیآورمش؟
یا اصلن این کجای اخلاقیات جا می گیرد؟ من از نظر اخلاقی ملزم به پنهان کردنش هستم و بعد همین اخلاقیات اجازه می دهد که من چیزهای برگشت ناپذیری را برای همیشه از دست بدهم و هر دم زدنی من را متهم می کند؟

بخشی از من دیده نمی شود، بخشی از من تنها و تنها و تنها برای خودم بود؛ بخشی که من تنها مسئول آن نبودم، اما محکوم به پذیرش آن به تنهایی بودم.
نمی دانم جو پاسخگو بودن و هزینه پرداختن به جای دیگری من را گرفته است و غیر اصیل بازی می کنم، یا مزایای تنها وانمود کردن و تحت فشار بودن، ترجیحم را بر این روند قرار داده است؟ یا هر دو؟
باید همه چیز را پذیرفت. باید فلج و ناتوانایی را هم حتی پذیرفت. اما وقتی افلیج را انکار کردی و با اجبار او را ایستاندی، طبیعی است که این فلج هیچ وقت پذیرفتنی نشود.

اما این واقعی است، نمی توانم درست بازبینی کنم، چون بخشی از من دیده نشده است و تشخیص نمیدهم که این جو زدگی مربوط به کدام نیمه من است؟

eyes wide shut

بین زندگی واقعی و داستانها تفاوتهایی وجود دارد.
نمی شود چشمها را بست و همه چیز را به داستان سپرد.
اهلی کردن در داستان شازده کوچولو، استعاره از چیزهایی بود که الزامن پیگیری با هر روشی در دنیای واقعی نمی تواند با آن منطبق باشد.
اهلی کردن مربوط به وقتی است که تو آهسته و پیوسته، جلب اعتماد کنی و صمیمیت را ذره ذره در وجود آدم بسازی، ولی وقتی یک بار اعتماد را جلب کردی و بعد فهمیدی برای هیچ بوده است، یا شاید برای چیزی بوده است که هیچ وقت نخواستی یا نتوانستی صادقانه به زبان بیآوری.... مسیر اهلی کردن را یک بار طی کردی و تمام. من وقتی برای هیچ ندارم.
من انتخاب می کنم که آگاهانه به دنبال هیچ تو قدم نزنم. من انتخاب می کنم که سردرگم همین و همانی تو نشوم. من انتخاب می کنم که دیگر در زمانهای من نباشی.
بسیار قبل از مشق اهلی کردن باید یاد بگیری به انتخابهای من، به خواسته های من و به تصمیمات من احترام بگذاری و آنها را بپذیری، نه اینکه به زور خودت را بر لحظات من تحمیل کنی. که چه؟ که می خواهی بار دیگر اهلی کردن را بیآزمایی.
باید داستانها را با چشمهای باز خواند. با چشمهای کاملن باز. نه برای همین و همان و پوچ و هیچ.

یک میلیون امضا

امروز تلویزیون هر از گاهی زیر نویس می کرد: یک میلیون امضا برای حمایت از مردم فلسطین.
پس می شود ایت طور استفاده کرد که با روش ما هم مشکلی ندارد.
قبلن هم که فرموده بودند، با مطالبات ما مشکل ندارند.
گاهی آدم متعجب می ماند از وضع به هم ریخته مملکت حتی در سطح بالا...

بلاخره چند روزی را استراحت کردم.
خیلی جاها بودیم، از جمله روستایی که نه برق داشت نه آب. در عوض مردمش یک دنیا مهربانی و اعتماد داشتند.
یک جایی در دل جنگلهای گیلان. اسمش را نمی نویسم تا مثل بقیه جاهای بکر طبیعی تبدیل به آشغال دونی مردم خودخواه نشود.
ما مهمانشان شدیم. یک شب در یکی از بهترین اتاقهایشان. اینها هم بچه های صاحبخانه اند که موقع صبحانه خوردن ما را از بیرون پنجره تماشا می کردند، و هنوز خجالتشان برای همراهی کردنمان نریخته بود.

مینای شهر خاموش

بیش از نیمی از فیلم گریه کردم. از دلتنگی بی اختیار و بی صبر گریه می کردم.

؟؟؟

یک چیزهایی در واقعیت نیست، اما در خیال حضور دارد. یعنی به هر حال قسمتی از آرزو و آمال است.
یک چیزهایی در خیال دم دست خود آگاه نیست، اما در خواب هست. یعنی به هر حال در آرزوهای دوردست یا شاید دور نگه داشته شده است.

اما وقتی در خیال هم پشتت را می کنی و می گویی حوصله ندارم، خسته ام...
وقتی در خواب هم می گویی اصلن حوصله ندارم، خسته ام...
یعنی خسته ای و حوصله نداری، اما ناخودآگاهت نگران این بی حوصلگیت شده است.
مثل وقتی که مادرها نگران این می شوند که چطور بچه دیگر با همسنها و همبازی های قبلی بازی نمی کند و از بازی های قبلی شاد نمی شود... درست نزدیک روزهای بلوغ که کودک در حال دگردیسی حوصله بچه بازی های قبلی را ندارد و هنوز جوانی های تازه اش را هم پیدا نکرده است.


خسته ام از عاشقانه های بچگی. دیگر حوصله شان را ندارم. یک جنس دیگر عاشقانه می خواهم.

Ms.

یک سمینار مشترک داشتیم که ارائه کننده اش ما (شرکت ما) و یک کمپانی کره ای بود. چهار نفر از مهندسان کره ای آمده بودند ایران وچند روزی را مهمان ما بودند.
نگاه جنسیتی در مردان کره ای هم وجود دارد.
اولین روزی که با هم ناهار خوردیم، من رفتم سر میز آنها نشستم، دوست داشتم بیشتر باهاشون آشنا بشوم و البته آشنایی با فرهنگ دیگر و آدمهای جدید هم مثل همیشه بخشی از جذابیت بزرگ این موضوع بود.
رئیس که باهاشون گرم صحبت بود، بعد از رفتن من و ملحق شدنم، من را معرفی کرد و گفت که staff of technical department هستم. Top manager شان که قبلن با من میلی در تماس بود، اول یک لبخندی به معنی خوشوقتم و اینها زد و بعد با تعجب سمت من را تکرار کرد و پرسید جدی؟
و من گفتم بله و ما قبلن با هم آشنا شدیم و من فلان موقع و فلان موقع برایت میل زدم. اسمم را پرسید و بعد با ناباوری یک لبخند دیگر زد.
برایم خیلی جالب بود که اولین سوالی که از من کرد این بود که Are you married or single? خوب! جواب دادم.
بعد یک روز دیگر که کمی سرمان خلوت تر بود و سمینار تمام شده بود، آمده بودند شرکت و در بخش فنی پشت میز من و این ور و آن ور حسابی سرک می کشیدند که بحث فنی بینمان شروع شد.
یک مهندسی همراهشان بودند که از طراحان سیستم هایشان بود و حسابی هم باسواد، من و او داشتیم با هم راجع به مسائل فنی گپ می زدیم که یکی از آقایان تازه به جمعمان پیوست، از بین صحبت های ما با تعجب به کره ای (کلن انگیلیسی آنها افتضاح بود به خصوص متخصص ترینهایشان) پرسید که من مهندس هستم یا نه، و جوانترینشان که بیش از بقیه زبان می دانست، به من گفت که این می پرسد فلان، و من به جای تو جواب دادم که هستی مگر نه؟ و من تایید کردم، 2 نفر دیگرشان آواهای تعجبی کره ایشان بلند شد. برایم خیلی عجیب بود که از این موضوع تعجب کردند. فکر می کردم فاصله کاری بین دو جنس آنجا کمتر از ایران باشد که حالا این همه با سر و صدا تعجب کنند که یک دختر مهندس است.
روزهای بعد هم با همدیگر ارتباط خوب و مبتنی بر صمیمیت گرفته بودیم و آنها با اصرار خودشان چند کلمه فارسی یاد گرفته بودند و هم خوب راجع به خیلی موضوعات فنی با هم گپ زده بودیم و کلن فضای خوبی به وجود آمده بود.
برایم عجیب است که از بین اسم فامیل و اسم شناسنامه ای من، همین پرستو را برای خواندن انتخاب کردند، اما بعد از رفتن در میلهایشان تاکیدی بود بر اینکه Mis Parastoo و مثلن همکار دیگرمان که ازدواج کرده است، Miss فلانی (نام فامیلش).
انگار باور اینکه فرهنگ شرق گرچه صمیمت بین دو جنسش بیش از ایران اسلامیزه شده ماست، اما هنوز فرق بین دوشیزه و بانو برایشان پررنگ است، برایم سخت بود و هست.
نمی دانم هر بار که یک میل جدید از آنها را باز می کنم و Dear Mis Parastoo اولش را می بینم، هم خنده ام می گیرد که حالا از کجا معلوم؟ و هم کمی شاکی می شوم که بابا یک پرده این همه اهمیت دارد؟
خلاصه که یکی از همین روزها دل را می زنم به دریا و بی خیال روابط کاری و فلان و بهمان، تو میل برایشان می نویسم که در ایران ما خیلی وقت است که به جای استفاده از واژه دوشیزه (Mis) یا بانو (Miss)، به همه زنها می گویند خانم، چیزی که معادل انگلیسش (Ms.) است یعنی تو تاکیدت را برای ویرجین بودن یا نبودن برمی داری، پس محترمانه تر این است که شما هم در برخورد با خانمها این تاکید بر زندگی خصوصی زنها را حذف کنید.
بعد از مردهای ایران، باید با مردهای آسیای دور هم این چونه ها را زد. دنیا بس کوچک شده است.

پاییزانه

پاییز را دوست دارم. خیلی زیاد. گرچه همیشه شروع پاییز با اضطرابی همراه است که یادآور شروع های دلنشینی است که گرچه می دانستی دلنشین است، اما می دانستی هم که از آن نوع لذت هایی نخواهد بود که با آرامش دلت را قرص کنی و لذت را مزه مزه کنی.
بوی پاییز
باران پاییز
بادهای رو به سرمای پاییز

یکی از آن شروعها، حالا چنان قرص ته دلم نشسته که مطمئنم هر چند تا پاییز دیگر هم بگذرد، یادآوری نگرانی 10 سال پیش،جز خوشی خط دیگری ندارد.
اما خوب... باید نگرانی هایی هم باشد که همیشه تلخ و رنجاننده و آزاردهنده بماند تا بتوانی دلنشینی دیگری را مقایسه کنی.

دلم سفر می خواهد. سفر آرام.دور. دراز.
شاید هم آرامش و ثبات و پایداری.

تنها دلخوشی این است که لایحه خوب پیش رفت و پروژه شرکت هم جواب داد.

اگر بتوانی رو پایت بایستی، یعنی این سالها به جلو بوده است؛ گرچه دور و دیر و بعید است. امیدی نیست... هیچ هیچ هیچ

لایحه و جنگ و برخورد زنانه

طبق اعلام کمسیون قضایی مجلس دو ماده 23 و 25 حذف شد و باز روسیاهی به دولت معقول و مردمی و منطقی نهم ماند. حالا تا بقیه مواد لایحه...

یک خسته نباشید به همه بچه ها تا اینجا.

فیلم فرزند خاک را دوست داشتم. اولین فیلم جنگی بود که زنانه ساخته شده بود.
یک نگاه متفاوت به جنگ ایران و عراق. به زن. نگاه تقدس زدا از شهدا و تفحص.یک مشت استخوان بین دست و پای مردم است و سر پیدا کردت و تحویل دادنش از غم نان چانه می زنند.
اولین بار در سینما زایمان یک زن بدون قطع شدگی وجود دارد و همان زن با مرگ حین زایمان یه شهادت می رسد.
و یک نگاه متفاوت به ایرانیان سربازی که به عراق پیوستند.
و یک نگاه بدون ارزش داوری و عرق ملی به کردهای ایران و عراق جوری که خیلی از جاهای فیلم گم می کنی که ایران است یا عراق.
خلاصه که پیشنهاد می کنم ببینیدش.
مهتاب نصیر پورش هم که شاهکار بود.

رسانه ملی

صدا و سیما، دارد سعی می کند به سرعت و عامدانه هر چی ما(فعالان زنان) در فرهنگ سازی برابری می کوشیم را به طرز احمقانه و ساده لوحانه ای رشته کند.
افسانه بایگان، دختر شایسته ای که تا دیروز فقط به درد نقش های مکاره ها و شیطان صفت ها می خورد، حالا خانم وکیل مذهبی دستکش سفید به دستی شده است و همه عشوه و کرشمه اش حالا چون مذهبی است حلال که سهل است، مستحب شده است و مچ زنان حقوق دان آگاهی که به دنبال حق و حقوق نداشته شان در قانون هستند را می گیرد و آن را حق بدیهی و ترحم برانگیز برای مردان نشان می دهد.(همین دو قسمتی که سرسری دیدم کافی بود)
سریال مرگ تدریجی یک رویا هم که هیچ، کلن همه دغدغه های زنان را یک مشت عقده و بچه بازی و شلوغ بازی نشان می دهد و... (هیچ وقت نتوانستم حتی یک قسمت کامل آن را هم ببینم، اما همان نگاههای گذری و کوتاه تا آخر قضیه را معلوم می کرد.)
فاطمه خانم آلیا هم که گویا، احساس و منطقش را چوب پنبه گرفته؛ تلخ است ولی تمام اظهار نظرهایش خنده دار است. حالا خوب است این خانم جز ارائه کنندگان لایحه نبوده است که این همه چشم بسته، فریاد سر می دهد و به زمین و زمان انواع و اقسام صفت ها را می بندد.
الهام هم که دیگر نگویم بهتر است....

برای مرتب نوشتن چندان میزان نیستم. باز افتادم رو تب های دوره ای.
لایحه خانواده را نگذاریم تصویب کنیم. این روزها کلی تلویزیون برنامه دارد راجع به این موضوع و هر بار شماره می دهد برای پیام فرستادن، پیام بارانشان کنید، اگر به تاریخ ایران نقد داشته اید.

پریود خستگی

دیگر این روزها وقتی خواب دیدنهای پرت و پلا و پشت هم زیاد می شود، می فهمم که خیلی خسته ام. خوابهایی آنقدر عجیب که گاهی تو خواب خودم متعجب و شگفت زده ام از چیزی که می بینم.

چندین اتفاق پشت هم و خستگی رو خستگی بدون اینکه بخواهی برای هر کدام فرصتی برای استراحت به خودت بدهی.

خیلی دلم می خواهد بروم سفر

لایحه حمایت از خانواده یک قدم رفته عقب، رفته اما فقط یک قدم.خبرهایش تو همه سایت های زنان هست. حوصله لینک دادن ندارم به خصوص که انتخاب کدام روایت هم کار ساده ای نیست. در هر حال همه اش مهم است.

این هم وبلاگ جدید چند زنان مجلس.

و این هم روایت نیکزاد از پنجشنبه کمپینی.

چند مطلب شاید بدیهی

در شرایط نه چندان ساده، نظر کسانی که بتوانند از بیرون نگاه کنند و تحلیل بیرونی بدهند، به نظر من مهم و لازم است.
گاهی ما در بطن قضایا چیزهایی را از دست می دهیم که افراد بیرونی می توانستند به موقع و مفید گوشزد کنند.
از دوستی خواسته بودم نظرش را راجع به کمپین در این شرایط و بعد از دو سال بگوید. مطلب زیر نوشته آن دوست است، بدون تاکید، تایید، رد و یا پذیرش من
اما با تشکر فراوان به خاطر زمانی که برای خواندن و دنبال کردن مقالات اخیر گذاشته است و باز به خاطر نظر مکتوبش.

توضیح: قسمتهایی که در {} آورده شده است را من با اجازه نویسنده اضافه کردم برای واضح بودن بحث. و نیز لینکها و نام مقالات را هم به همچنین.علاوه بر آن چند تغییر کوچک ویرایشی.


چند مطلبِ شاید بدیهی


داشتن تصویری روشن و دقیق از گذشته میتواند به تصمیم گیری برای آینده کمک کند، بنابراین مجموعه بحث های فوق{بحث های مربوط به کمپین یک میلیون امضا و مدرسه فمینیستی} هر چند تنش زا هستند، اما در صورت مدیریت مناسب مفید میباشند.
از "خواست" تا حصول آن خواست باید مسیری طی شود و فرایندی انجام گیرد و ساز و کارهایی برای آن فرایند در نظر گرفته شود، تا بهترین نتیجه به دست بیاید، کمترین هزینه پرداخت شود، کمترین زمان صرف شود و مناسب ترین استفاده از نیروهای مادی و انسانی صورت بگیرد.
فکر میکنم با جمله های کلی بالا مشکلی نباشد.
مسئله در انتخاب فرایند و ساز و کارهای آن میباشد.
دو سالی از این مسیر{کمپین یک میلیون امضا} طی شده است و تجربه هایی خوشایند و یا ناخوشایند به دست آمده است، و در پی آن دیدگاهها و نظراتی مختلف و گاه متفاوت به وجود آمده است.
بطور ساده میتوان گفت، تعدادی دور هم جمع شده اند و فعالیتی را انجام داده اند. حال برای توصیف و تعریف این روابط (کنشهای متقابل افراد) از واژگان و مفاهیمی استفاده میشود.
و بر اساس این واژگان و نام گذاریها، متاسفانه بدون مقایسه ی کارکردی (مناسب بودن برای هدف در موقعیت) و همچنین امکان عملیاتی، قضاوت های ارزشی صورت میگیرد.
مثلا رابطه افقی و عمودی، سلسله مراتب، نظم سازمانی، تکثر، دموکراسی و تمرکز تصمیم گیری و.... در حالی که فکر میکنم، بعضی مفهوم ها با هم قاطی! هم شده اند.
وقتی جمعی با هم کاری انجام میدهند به نحوی روابطشان را تنظیم میکنند، این تنظیم حداقل وابسته به تعداد افراد، نوع کار، حجم کارها، زمان انجام کارها، موقعیتی که کارها در آن صورت میگیرد، میباشد. وقتی تعداد افراد زیاد، حجم کارها زیاد و متنوع باشد ناگزیر تقسیم کار، وظایف و مسئولیتها صورت میگیرد.
همچنین در موقعیتی که افراد و دیدگاهها متنوع باشند، تعداد توافقها و قدرت و شدت توافقها در برابر اختلافها، و توانایی مدیریت اختلافها، بر شیوه تنظیم روابط اثر میگذارد.
حالا، در این دو سال، چگونه روابط در درون کمپین تنظیم شده است؟ کمپین چگونه تجربه ای از نظر خواست، ساختار و عمل بوده است؟ و چگونه میتوان آن را با گروهها و تشکلها (حرکتهای قبلی) زنان پیش از این مقایسه کرد؟ میزان موفقیت یا عدم موفقیت آن با چه معیارهایی قابل سنجش میباشد و دلایل آن به چه عامل و یا عواملی مربوط میباشد؟ چگونه میتوان این نوع حرکت زنان را با حرکتهای گروههای اجتماعی دیگر (کارگران، دانشجویان، معلمان) مقایسه کرد؟
با توجه به مقاله خانم احمدی و واکنشهای دیگران به آن :
افراد با هم در مورد این حرکت توافق کرده اند، نه گروهها، اما موفق به حفظ گروههای قبلی خود نشده اند،
در مورد ساز و کار روابط با هم و روابط با دیگران و همچنین انجام کارها توافق قبلی روشن و دقیقی صورت نگرفته است، این تنظیمها در کار صورت می گرفت، با سعی در جلب رضایت همه!
در بین افراد قدری بد بینی، بی اعتمادی وجود دارد.
خواهان حرکت جمعی و سازماندهی شده هستیم، اما نه خواهان سازمان! خواهان دموکراسی، اما فاقد تعریف واحدی از دموکراسی و ساز و کاری برای آن، بنابراین نا روشن ماندن، چه کسانی چه کسانی را انتخاب میکنند؟ چگونگی وظایف و مسئولیتها، چگونگی فرایند تصیمیم سازی و گیری، چگونگی تصمیم گیری در لحظه های حساس و فاقد زمان کافی، و همچنین خواهان تکثر و اتحاد بدون راهکاری مشخص
با فرض شاید عجیب! عدم مقاومت و برخورد بیرونی (حکومت) با توجه به تجربه این سالها
با توجه به مسائل پیش آمده و اختلاف نظرها و فشار بیرونی، کارها پیش نمیرود، دل خوریها افزایش می یابد و ادامه بدین صورت سخت و غیر ممکن میشود. (عدم توانایی در مدیریت این شرایط)
جملات بالا برداشت ساده و مختصری از مقاله های زیر میباشد.
حکومت چند مرکزی/کمپین تک مرکزی

ما در کمپین یک میلیون امضا اشتباه کردیم

قصه ای از جنس کمپین: روزی بود روزگاری بود

پشت صحنه های سکوت
کمپین چند مرکزی یا حکومت چند مرکزی؟

یک پرسش ساده، دقیقا مسئله چی هست؟ بدون فهم دقیق مسئله هر جوابی ناقص میباشد.
هسته های خود بنیاد یا به تعبیر من سنگرهای جدا از هم! کدام مسئله را حل میکند و چگونه؟
هسته های خود بنیاد، یعنی چون با هم نمیتوانیم کار کنیم، پس با هم کار نمیکنیم. چون خواسته مشترک داریم، پس هر گروهمان جدا جدا با روش خودش کار میکند.
اینگونه چه اتفاقی می افتد و کدام مسئله حل میشود؟
تکثر رخ میدهد، ولی مشخص نیست تا کجا؟
اما روابط دموکراتیک، باید در دو موقعیت مورد توجه قرار گیرد، اول درون هر گروه، دوم در بین گروهها، اگر فرض شود درون گروهها رخ دهد، بین گروهها چگونه است؟ آیا برای ارتباط و هماهنگی با هم احتیاج به ساز و کاری نیست؟ با توجه به تکثر فوق آیا دموکراسی بیشتر تعیین کننده میشود و یا وزن گروهها. ساختار دموکراتیک با وضعیت متکثر تفاوتهایی دارد. یک وضعیت میتواند متکثر باشد اما الزاما دموکراتیک نمیباشد،
آیا با تکثر فوق تعریف های مختلفی ساخته نمیشود که در نهایت هویت واحدی به نام کمپین از بین برود؟ اگر گروهی با این خواسته، ولی با کارهای تندروانه و یا کند روانه، کلیت شما را تحت تاثیر قرار دهد، چه میشود؟
آیا بر خورد با این هسته ها ساده تر است و یا یک کلیت؟ تسخیر یک سنگر آسان تر است یا یک خاکریز، در صورت برخورد با یک هسته، هسته های دیگر باید چه کار کنند؟ خصوصا در موارد بینابینی با موضوع کمپین با توجه به لغزندگی تعریف ها
این هسته های خود بنیاد، که ظاهرا همان گروههای زنان با اختصاص قسمتی از فعالیتشان به کمپین و جمع آوری امضا میباشند، در دوره قبلی (هشت ساله خاتمی) چقدر موفق بوده اند، چقدر توانایی گستردن دامنه نفوذ و آگاه سازی شان را داشته اند (به جزء همان جمع های محدود همیشگی) که حالا در شرایط فعلی این توانایی را دارای باشند، و یا قرار چه تغییری در کارهایشان بدهند که این توانایی را کسب کنند.
اگر هدف نهایی کمپین ساختن قدرتی بوسیله آگاه سازی مردم، جمع آوری امضا و به وجود آوردن فضایی برای متقاعد کردن حکومت به پذیرش این خواسته باشد، آیا تکثر فوق بیشتر به این فرایند کمک میکند و یا داشتن انسجام بیشتر و مشخص تر (منظورم از قدرت توانایی تغییر است، و تغییر در اینجا یعنی متقاعد کردن حکومت به پذیرش خواسته یمان)
پرسشی دیگر، حالا اگر بعد از این دو سال نتوانسته ایم و یا نشده است، با توجه به تنوع موجود حرکتی سازماندهی شده و پویا بدون مشکلات موجود به دست آوریم، چه کار کنیم؟ فکر کنم این پرسشی است که بدون انکار و فرافکنی، باید به آن فکر کرد، و جوابی برای آن ساخت؟
هسته های خود بنیاد یکی از آن جواب ها میباشد، سوای مناسب بودن و یا نبودن این جواب، پیشنهادهای دیگر چی هست؟ و این پرسش را قرار چه کارش بکنیم؟ (البته خانم احمدی جوری از هسته های خود بنیاد نوشته اند که انگار فقط یک پیشنهاد نیست بلکه توافق هم شده است و تمام شده، نمیدانم! و باز البته خانم احمدی در "مشکل از کجا آغاز شد" فقط عوامل بیرونی را بیان میکند، بدون ذکری از مشکلات داخلی و بدون استدلالی که با تغییر ساختار مشکل بیرونی کاهش مییابد.)
اما حالا در آن طرف، از چه چیزی در مقابل هسته های خود بنیاد دفاع میکنند؟ تنظیم روابط و کارها به شکل این دو سال دارای چه مشکلاتی بوده است؟ که این مسائل پیش آمده است؟ آیا پیشنهادی برای یک ساز و کار عملی برای ساختار افقی و دموکراتیک که کار کند دارند؟
مثلا اگر دخالت در کار سایت ناپسند میباشد، پس خود سایت یک هسته خود بنیاد نیست؟ و یا چگونه دیگران میتوانند در کار سایت اعمال نظر کنند که ساختار افقی رخ دهد! حالا فرضا در یک موقعیت حساس که باید سریعا تصمیم گیری شود، چه کار باید کرد؟
فکر میکنم در این طرف، هم از ساختار افقی و سلسله مراتب نداشتن صحبت میشود و هم از نوعی استقلال. و یا اگر تقسیم کار صورت گرفته است، آیا فقط همان قسمت مسئول کار است؟ یا کل کمپین؟ و اگر کل کمپین جواب گو باشد (که معمولا در برابر حکومت اینگونه است) یک قسمت باید چگونه کارش را انجام دهد و دیگر قسمت ها یا افراد در برابر خطر احتمالی باید چگونه رفتار کنند؟ به تمام این حالت ها، زمان کم و اضطراری، و داشتن ساختار افقی و دموکراتیک با تعاریف مبهم را اضافه کنیم، به معادله ای پیچیده می رسیم. که راه حلی نیز برای آن ساخته نشده است.

در جامعه ایران مبارزه کردن برای یک خواست اجتماعی و مدنی، مسئله ساده ایی نیست.
کارگران نتوانسته اند، اتحادیه رانندگان شرکت واحد (کار منسجم و سلسله مراتبی)، با حذف افراد در راس و کلیدی اش عملا زمین گیر شده است. (از خطرات سازمان و سلسله مراتب مشخص داشتن، البته این بدان معنی نیست که با گروههای دیگر در صورت داشتن سازمان همین گونه برخورد میشود)
دانشجویان، شاید چیزی شبیه هسته های خود بنیاد (انجمن های اسلامی هر دانشگاه) و سازمان مشخص (دفتر تحکیم وحدت) هستند،
معلم ها، چیزی از نحوه سازماندهی شان نمیدانم.
فرض نگیریم که زنان از گروههای اجتماعی دیگر باهوش تر و تواناتر هستند و اگر آنان نتوانستند، اینها میتوانند. بیاییم دقت کنیم در نحوه فعالیت آنها برای راه حل هایی در این کار
اما چرا این حرفها؛
چون برخوردها، هیجانی، احساساتی، و نامناسب میباشد. (از نگاه من)
برای فعالیت اجتماعی و مبارزه، باید دقیق و صبور و واقع بین بود، مسائل روشن دیده شود، بیان شود و حل شود، نه اینکه فضا را کدر، ملتهب و احساساتی بکنیم. شجاعانه گفتگو بکنیم، ابهام ها را بر طرف بکنیم و باز شجاعانه و خوش بینانه اعتماد بکنیم. (نصیحت های پدرانه!)
فکر میکنم باید به تمام حالتهای مختلف فکر کرد و در نظر گرفته شود. و دقیق تعریف شود و اصول بیشتری برای توافق ساخته شود.